Sağlıklı Beslenme

Diabetes Mellitus (Şeker Hastalığı)

22 Ağustos 2023

Kanda glukoz (şeker) seviyesinin normalin üzerine çıkması, buna bağlı olarak normalde şeker içermemesi gereken idrarda şekere rastlanmasıdır. Farklı türevleri bulunan diyabet hastalığı, ülkemizde ve dünyada en sık rastlanan hastalıklar arasında yer alır. 

 

Diyabet hastalığı, bireylerde kendini üç temel belirti ile gösterir. Bunlar normalden fazla yemek yeme ve doymama hissi, sık idrara çıkma, ağızda kuruluk ve tatlılık hissi ve buna bağlı olarak aşırı su içme isteği olarak sıralanabilir. Bunun haricinde kişilerde görülebilecek diğer diyabet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Halsizlik ve yorgunluk hissi
• Hızlı ve istemsiz kilo kaybı
• Bulanık görme
• Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma şeklinde rahatsızlık hissi
• Yaraların normalden daha geç iyileşmesi
• Ciltte kuruluk ve kaşıntı
• Ağızda aseton benzeri koku oluşumu

 

Diyabet hastaları için beslenme düzeni şu şekilde olmalıdır:

-Dengeli ve sağlıklı beslenmek yükselen kan şekerini düzenleyen en önemli faktördür.

-Uzun süre aç kalmamaya dikkat edilerek 3 ana ve 3 ara öğünden oluşan bir beslenme programı uygulanmalıdır.

-Öğünlerde, çok tipli beslenme tarzı olan et, sebze, süt ve tahıl grubunun bir arada tüketmek en doğru seçim olacaktır. Protein ağırlıklı beslenmek, ekmek tüketmemek gibi tek tip beslenme tarzı kan şekerinin bir anda yükselip bir anda düşmesine sebep olacaktır. Kan şekerinde ani değişiklikler vücuda zarar vermektedir.

-Beyaz ekmek yerine tam buğday unundan yapılan esmer, çavdar veya kepek ekmeği tüketilebilir.

-Haftada en az 2-3 porsiyon kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kuru baklagil yemekleri tüketilmelidir.

-Öğünlerin posa açısından zengin olması gerekmektedir. Her öğünde sebze, tahıllı ekmek veya mercimek, nohut, bulgur gibi diğer tahıllı besinlerin tercih edilmesi hem kan şekerini dengede tutar hem de bağırsak hareketlerinin artırılmasını sağlar.

-Ara öğünler atlanmamalı ve bu öğünlerde meyvenin yanında süt, yoğurt, ayran gibi ikinci bir besin ile tüketilmelidir.

-Et, tavuk, balık gibi besinler derisi ve yağı ayrılarak haşlama, buğulama veya ızgara yöntemiyle pişirilip tüketilmelidir. Kızartma türü besinlerden uzak durulmalıdır.

-Düzenli balık tüketilmiyorsa günde 1-2 adet ceviz yenmelidir.

-Öğünlerde light ürünler yerine kalorisi düşük, sağlıklı pişirme yöntemi kullanılarak hazırlanmış gıdalara yer verilmelidir.

-Yağ ve kolesterol içeriği yüksek kelle, paça, işkembe gibi sakatatlar, poğaça, açma gibi pastane ve sucuk, sosis, salam gibi şarküteri ürünleri tüketiminden kaçınılmalıdır.

-Krema, mayonez, kaymak, et ve tavuk suyu ile pişirilmiş yemeklerden uzak durulmalıdır.

-İçeriği bilinmeyen hazır gıdalar tüketilmemelidir.

-Kuyruk yağ ve iç yağ gibi katı yağlar yerine sıvı yağ kullanılmalıdır.

-Pasta, şekerleme, şerbetli tatlı gibi şekerli besinlerden uzak durulmalıdır.

-Günlük alınan tuz miktarı 5 gramı aşmamalıdır.

-Beslenme düzeni, hayatın her döneminde uygulanabilecek ve devamlılık sağlayacak şekilde değiştirilmelidir.

-Doğal gıdalar tüketilmelidir. Hazır gıdalar tüketilecek ise enerji içeriği yüksek gıdalardan kaçınılmalı ve son kullanma tarihine dikkat edilmelidir.

-Fiziksel olarak aktif olunmalıdır. Haftanın en az 5 günü, düzenli olarak en az 30 dakika orta yoğunlukta aktivite yapılmalıdır. Kilo kaybı sağlanması için daha fazla egzersiz yapılması gereklidir.

-Diyabet hastalarının belli aralıklarla muayenelerini ve kontrollerini yaptırmaları, doktorun önerdiği ilaçları düzenli kullanmaları önemlidir.

Dyt. Damla Şenol